Gedrag en awareness zijn basis voor echt veilige zorg

Nederland samen veiliger maken. Dat is de ambitieuze doelstelling waarmee Trigion zich profileert als partner in veiligheid. Veel organisaties zien een oplossing in meer en betere middelen. Meer beveiligers voor security, meer sprinklers en noodverlichting voor safety en meer firewalls voor cyber security. Maar als veiligheid in de zorgsector echt naar een hoger plan moet, gaat het vooral om gedrag en awareness in een gedeelde verantwoordelijkheid.

Zorgen voor een veilige werkomgeving en beveiliging tegen ongewenste invloeden van buitenaf behoren tot de taken van elke organisatie. In de zorgsector komt daar nog een extra 'zorg' bij; het creëren van een veilige en gastvrije omgeving waar patiënten en bezoekers voor korte of langere tijd kunnen verblijven. In Nederlandse zorginstellingen (met name de ziekenhuizen, verzorgingshuizen, maar ook de GGZ-instellingen) worden gastvrijheid en servicegerichtheid steeds belangrijker. Het draait steeds meer om beleving, gastvrijheid en het gevoel van welkom en niet te vergeten veiligheidsbeleving. Trigion ziet een trend naar een toenemende behoefte aan servicegerichte en hartelijke medewerkers die gasten proactief benaderen. Op alle plekken in de zorginstelling, maar als eerste bij de entree. Gastvrijheid, om kunnen gaan met verschillende emoties, oog voor veiligheid (security awareness) en het kunnen uitvoeren van receptietaken wordt daarmee steeds belangrijker in de zorg.

Voorbeeldgedrag

Gedrag en awareness beperken zich niet tot (externe) partners in de veiligheidsketen. Er ligt een gezamenlijke verantwoordelijkheid, waarbij integer voorbeeldgedrag belangrijk is. Uit de jaarlijkse Hoffmann Statistiek blijkt bijvoorbeeld dat binnen de zorgsector in het afgelopen jaar meer fraude werd gepleegd. Het gaat dan bijvoorbeeld om onterechte declaraties. Ook ziekenverzorgers gaan soms de fout in. Ze namen geld en goederen van cliënten weg. Dat Hoffmann niet de enige organisatie is die dit constateert, blijkt uit het zogenaamde meldingsregister voor niet-integer zorgpersoneel. Dit is een register waarin zorgmedewerkers worden opgenomen die de fout zijn ingegaan. Betere screening van medewerkers is belangrijk, het is echter minstens zo belangrijk om de gelegenheid voor het plegen van fraude te beperken, met goede maatregelen en controle. De mens, in de rol van collega of leidinggevende, heeft een belangrijke signalerende en corrigerende functie. Medewerkers die alert zijn op afwijkend gedrag van een collega en daarop inspelen, kunnen daarmee financiële schade en persoonlijk leed voorkomen.

Bewustwording

Ook veiligheid (safety) blijft een belangrijk onderdeel van integrale veiligheid binnen de zorgsector. Trigion ziet ook op dit gebied kansen en positieve ontwikkelingen. Brancheorganisaties ActiZ, GGZ Nederland, Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland (VGN) en Brandweer Nederland zijn bijvoorbeeld meer gaan samenwerken om de brandveiligheid voor cliënten en medewerkers in de langdurige zorg te verbeteren. Aan het begin van het jaar hebben zij daartoe een intentieverklaring getekend. Betrokken partijen willen met elkaar investeren in een omslag van een regelgerichte naar een risicogerichte aanpak van brandveiligheid in de zorg. Dit betekent dat zorgorganisaties niet alleen de brandveiligheidsvoorschriften naleven, maar – nog belangrijker – dat zij werken aan een veiligheidscultuur in organisaties, aan bewustwording van risico’s bij medewerkers en cliënten en aan het bevorderen van brandveilig gedrag.

Bewustwording centraal tijdens evenementen

Samen met zijn opdrachtgevers investeert Trigion in bewustwording rond (brand)veiligheid. Het was bijvoorbeeld een centraal thema van het zorgsymposium ‘Veiligheid in de Zorg & Nazorg’, dat de organisatie in april organiseerde. Tijdens de Health & Care Day, waar de organisatie vanuit moeder Facilicom begin oktober verbonden was, ging het meer over digitale veiligheid. Bezoekers aan het evenement werden verrast hoe gemakkelijk specialisten toegang kunnen krijgen tot een bedrijfswebsite. 

Een verkorte versie van dit artikel verscheen eerder in vakblad Zorginstellingen editie 7, met thema ‘Veiligheid, Beveiliging & Brandveiligheid’